یاتاقان زدن چیست؟ 5 دلیل یاتاقان زدن موتور خودرو
یاتاقان یکی از مهمترین اجزای موتور ماشین است تا آنجایی که برای صنعت خودروسازی حکم “نان و کره” را دارد. این قطعه در انواع ماشینها استفاده میشود و از آنجایی که کار خود را وابسته به اجزای مهمتر موتور خودرو مثل شاتون، میللنگ و سیلندر انجام میدهد، اکثر افرادی که با صنعت ماشین آلات درگیر نیستند، احتمالاً آشنایی کاملی با وظایف این قطعه نداشته باشند. در این مقاله به موضوعاتی از قبیل یاتاقان چیست و چه کاربردی دارد میپردازیم و 5 دلیل یاتاقان زدن موتور خودرو را خواهیم گفت.
یاتاقان چیست؟
یاتاقان یک ورقهی فلزی نازک است به شکل نیم دایره که در موتور خودرو بین “میللنگ و شاتون” و همچنین بین “میللنگ و سیلندر” قرار دارد و باعث میشود این قطعات که در برخورد با هم حرکت میکنند، بدون لقی و اصطکاک به صورت روان بچرخند؛ اصطکاک بین قطعات فلزی باعث آسیب دیدگی، شکستگی و خوردگی قطعات میشود، سپس به مرور عملکرد قطعات که در اینجا شاتون، سیلندر و میللنگ است، پایین آمده و از موتور صدای تق تق شنیده میشود و این ممکن است به مرور سلامت موتور خودرو را به خطر بیندازد. اینجاست که یاتاقانها به عنوان تسهیل کننده حرکتی وارد عمل میشوند و میللنگ را بهصورت غلتان در لایهای از روغن نگه میدارد و از سایش آن به شاتون و سیلندر جلوگیری میکند.
یاتاقانها علاوه بر تسهیل حرکت بین قطعات، نقش مهم در کاهش لغزش و صدا در موتور را دارد. با استفاده از این قطعه، لغزش بین قطعات کم شده و صدای تولید شده توسط حرکت دستگاهها کاهش مییابد. کاربرد دیگر این قطعه نگهداری محکم قطعات در کنار یکدیگر است. زمانی که شاتون و میللنگ شروع به حرکت میکنند، نیروی زیادی بین محور چرخان و قسمتی که چرخش را پشتیبانی میکند ایجاد میشود. یاتاقانها وظیفه جلوگیری از وارد شدن آسیب توسط این نیرو به قسمتی که چرخش را پشتیبانی می کند دارد؛ همچنین به حفظ موقعیت صحیح محور چرخان کمک میکند. در ویدئو زیر به صورت کامل در مورد دو موضوع که یاتاقان چیست و یاتاقان زدن چیست توضیحات لازم داده شده، پیشنهاد میکنیم حتما ببینید.
“اگر علاقهمند به آموزش قطعات خودرو به صورت حرفهای هستید، پیشنهاد میکنیم، در دوره قطعه شناسی خودرو که توسط رضا مجد (بیزینس کوچ و فعال در حوزه قطعات خودرو با 20 سال تجربه) آموزش داده شده است، حتما شرکت کنید.”
وظیفه یاتاقان در موتور خودرو
- کاهش اصطکاک بین میللنگ و سیلندر
- کاهش اصطکاک و آسیبدیدگی میللنگ و شاتون
- روان کننده و تسهیل کننده حرکت بین میللنگ و شاتون
- محافظت قطعات در برابر ضربههای نامطلوب و لغزش
- نگهداری محکم از قطعات
- حفظ موقعیت صحیح محور چرخان
- تنظیم لقی میل لنگ و شاتونها
- تنظیم لقی میل لنگ و سیلندر
انواع یاتاقان
با توجه به اینکه میللنگ دارای دو محور ثابت و متحرک است و یاتاقان موتور در این دو بخش استفاده میشود، لذا انواع یاتاقان از لحاظ محل قرارگیری به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم میشوند. بخش ثابت میللنگ متصل به سیلندر است و در کپههای آن قرار گرفته و لقی عمودی میل لنگ نسبت به بدنه را تنظیم میکنند؛ بخش متحرک آن نیز متصل به دسته شاتونها است و لقی شاتون نسبت به میل لنگ را تنظیم میکند.
اما داستان به همین دو نوع ختم نمیشود و از نظر کاربرد، یاتاقانهای لغزشی و غلتشی را نیز باید نام برد. بلبرینگها نیز زیر مجموعهای از یاتاقان بشمار میروند. بطور کل یاتاقان و انواع زیرمجموعه آن، ساخته شدند تا اصطکاک بین قطعات سیستمهای مکانیکی به حداقل برسد و غلتکهای موجود در یاتاقانها، حرکت قطعات نسبت به هم را تسهیل کنند.
حتما بخوانید: سوپاپ خودرو چیست و چگونه کار میکند؟
یاتاقان زدن چیست؟
اصطلاح یاتاقان زدن ماشین را مطمینا شنیدهاید. یاتاقان زدن به حالتی اطلاق میشود که یاتاقانها به علت فرسودگی و خوردگی، ضخامت استاندارد خود را از دست بدهند، بهگونهای که دیگر کارایی اولیه را نداشته باشند. در چنین شرایطی صدایی همچون صدای تق تق از سمت موتور شنیده میشود که باید تعمیر شود.
به زبان واضحتر باید اینگونه گفت، در هنگام روشن شدن خودرو فضای باریک و خالی میان میللنگ و یاتاقان با روغن پر میشود تا حرکت دورانی میللنگ آسان شود؛ اگر یاتاقان فرسوده و شکل خود را از دست بدهد، فاصله استاندارد خود را از میللنگ نیز از دست خواهد داد؛ در این حالت روغن نمیتواند به درستی فضای این دو قطعه را پر کند که اصطلاحا به این حالت یاتاقان زدن گفته میشود.
حتما بخوانید: شاتون چیست و چه وظیفهای در موتور خودرو دارد؟
5 دلیل یاتاقان زدن موتور خودرو
یاتاقان جز قطعات مصرفی خودرو است؛ بنابراین با گذر زمان و استفاده دچار استهلاک و فرسودگی میشود. امام ممکن است دلایل دیگری نیز باعث کاهش عمر این قطعه شود. در زیر به 5 دلیل یاتاقان زدن ماشین پرداختهایم که اگر به این موارد توجه داشته باشید به عمر مفید قطعه خواهید افزود.
استفاده از روغن بی کیفیت
کیفیت روغن در روانکاری نقش مهمی دارد؛ استفاده از روغن نامناسب یا نازلهای کثیف میتواند به درستی فضای بین قطعات را پر نکند و باعث یاتاقان زدن شود.
عدم تعویض روغن موتور به موقع
روغن موتور به محض اینکه کثیف شود، قادر به رساندن فشار لازم به یاتاقانها نخواهد بود و باعث زدودن و فرسایش آنها خواهد شد. برای جلوگیری از خرابی این قطعه حتما سعی کنید از روغنهای با کیفیت استفاده کنید و طبق زمانهای معین نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
ترمز خراب
استفاده از ترمزهای خراب که کمترین کارایی را دارند و در برخورد با حرارت بالای ترمز، سطح چسبندگی خود را از دست میدهند، ممکن است باعث گیر کردن یاتاقانهای ترمز و آسیب دیدگی آنها شود.
عملکرد نادرست سیستم تعليق
عملکرد نادرست سيستم تعليق میتواند باعث یاتاقان زدن ماشین شود. اگر سیستم تعلیق به درستی کار نکند و فشار نامناسب به یاتاقانها وارد شود، ممکن است باعث آسیب دیدگی آنها شود.
عوامل جوی
عوامل جوی مانند رطوبت بالا، باران، خاک و گرد و غبار ممکن است باعث کثیف شدن یاتاقانهای ماشین شده و در نتیجه باعث گیر کردن و فرسایش آنها شود.
حتما بخوانید: فلایویل چیست و چگونه کار میکند
جمعبندی
منبع خرید لوازم یدکی برای هر خودرویی بسیار مهم است. این منبع می تواند تأثیر زیادی بر کیفیت و عملکرد خودرو داشته باشد. استفاده از قطعات با کیفیت پایین ممکن است باعث عدم عملکرد صحیح و حتی خراب شدن سایر قطعات خودرو شود.
میتوانید برای خرید قطعات خودرو، از جمله یاتاقان، به فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی دکتر یدکی مراجعه کنید. از این طریق، دسترسی به گارانتی معتبر و قابل اطمینان برای شما فراهم میشود و محصولی با کیفیت بالا و قیمت مناسب تهیه خواهید کرد.
دیدگاهتان را بنویسید