میل لنگ چیست؟ علت بریدن میل‌لنگ

میل لنگ چیست؟

قطعه‌ای در موتور خودرو وجود دارد که حرکت پیستون‌ها را تبدیل به حرکت دورانی می‌کند که این قطعه میل لنگ نامیده می‌شود. جنس این قطعه از فولاد بوده و از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خود را دارد. میل لنگ دارای دو محور لنگ و محور ثابت است.

محور لنگ محوری است که شاتون به آن وصل است که در یک موتور خطی به اندازه تعداد سیلندرهای موتور، محور لنگ داریم. تعداد محور اصلی و ثابت نیز همیشه یک عدد بیشتر از تعداد محورهای لنگ می‌باشد. به عنوان مثال میل لنگ در یک موتور 4 سیلندر دارای 5 محور ثابت و 4 محور متحرک است.

شاید به جرات بتوان گفت مهم‌ترین و پیچیده‌ترین  قطعه موتور از نظر طراحی، میل لنگ است. زیرا تمام بار وارد شده به موتور خودرو، روی میل‌لنگ اعمال می‌شود. این محور تحت تنش‌های پیچشی و برشی، فشار، سایش و حرارت قرار دارد و در چنین شرایطی، گشتاور را به موتور منتقل می‌کند. اگر در تمام شرایط بتوان برای میل‌لنگ اصطکاک روغنی ایجاد کرد تا در قشری از روغن شناور باشد، از اصطکاک خشک و سایش شدید آن جلوگیری خواهد شد؛ در این صورت عمر میل لنگ افزایش یافته و از هزینه تعمیرات موتور کاسته می‌شود.

برای اینکه روغن‌کاری میل‌لنگ به درستی انجام شود، بر روی آن مجراهایی برا روغن‌کاری یاتاقان‌ها وجود دارد. معمولا محورهای ثابت توسط کانل اصلی روغن کاری می‌شوند و در ادامه روغن از مجرای محور اصلی به یاتاقان‌های متحرک راه می‌یابد و محور متحرک را روغن‌کاری می‌کند. در ویدئو زیر در مورد اینکه میل لنگ چیست و چه وظیفه‌ای در موتور خودرو دارد به صورت کامل توضیح داده شده است؛ پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با این قطعه حتما این ویدئو را ببینید.

“اگر علاقه‌مند به آموزش قطعات خودرو به صورت حرفه‌ای هستید، پیشنهاد می‌کنیم، در دوره قطعه شناسی خودرو که توسط رضا مجد (بیزینس کوچ و فعال در حوزه قطعات خودرو با 20 سال تجربه) آموزش داده شده است، حتما شرکت کنید.”

حتما بخوانید: اجزای موتور ماشین (نام قطعات موتور خودرو با عکس)

وظیفه میل لنگ

قدرتی که در مرحله انفجار در سیلندر به وجود می‌آید از طریق پیستون و شاتون به میل لنگ منتقل می‌شود. هر کدام از شاتون‌های موتور به یک لنگ، میل لنگ متصل است. وظیفه میل لنگ دریافت نیرو از پیستون و ایجاد حرکت دورانی و گشتاورد است. میل لنگ از قسمت جلو به واسطه پولی و تسمه تایم، سایر اجزای محرک موتور مانند میل بادامک، واتر پمپ، اویل پمپ و … را به حرکت در می‌آورد؛ و از قسمت عقب، فلایویل و سیستم انتقال قدرت را به حرکت در می‌آورد.

با توجه به نقش این قطعه در موتور و میزان نیروهای وارده به آن، این قطعه باید دارای استحکام و مقاومت بالایی باشد؛ از این رو در تولید آن از فولاد و یا چدن استفاده میشود و با فلزات مختلف آلیاژ می‌شود.

حتما بخوانید: میل بادامک چیست؟ علایئم خرابی میل سوپاپ

خرید تیغه برف پاک کن

علائم خرابی میل لنگ

روانکاری جهت حفظ وضعیت خوب میل لنگ از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین در صورتی که به صورت مرتب تعویض روغن موتور انجام نشود؛ باعث می‌شود تا ساییدگی و پارگی این قطعه و یا از کار افتادن دائمی آن را به همراه داشته باشد. توجه داشته باشید که مشکلات این قطعه معمولاً به صورت ظریف نیستند.

خرابی موتور خودرو به خاطر سایش بیش از حد میل لنگ و یاتاقان‌های میله‌ای و … است. میل لنگ از قطعات سنگین و بسیار ناهموار است که امکان شکستگی یا ترک خوردن آن بسیار کم بوده مگر اینکه شدیدترین نیروها و فشار به آن وارد شود. با این حال امکان دارد این قطعه دچار شکستگی یا ترک خوردگی شود و باعث قطع عملکرد عادی وسیله نقلیه یا همان خودرو شود که در اینجا نیاز به بازرسی کامل موتور و همچنین جایگزین کردن آن را دارد. خرابی قطعات جانبی میل لنگ برای عملکرد این قطعه بسیار مهم است. این قطعات معیوب همچنین امکان دارد باعث آسیب‌های فاجعه آمیز شود. در صورتی که مشکل به موقع تشخیص داده نشود، امکان دارد آسیب‌های بیشتری برای خودرو به همراه داشته باشد. برخی از رایج‌ترین علائم خرابی میل لنگ به شرح زیل هستند:

ضربه

موتور به خاطر سایش شدید یاتاقان‌های شاتون و همچنین ژورنال اصلی میل اقدام به ایجاد مشکلات کوبشی خواهد کرد. به همین دلیل زمانی که صدای ضربه بلند از موتور خودرو احساس کردید؛ به خرابی میل لنگ اتومبیل شک کنید.

سکون و احراز معکوس

از دیگر علائم خرابی میل لنگ می‌توان به سکون و احراز معکوس اشاره کرد. خرابی سنسور موقعیت میل لنگ باعث خاموش شدن ناگهانی موتور ماشین می‌شود.

لرزش بیش از حد موتور

توجه داشته باشید که سنسور موقعیت میل لنگ می‌تواند لرزشی که توسط موتور خودرو ایجاد می‌شود، را شناسایی و محدود کند که به این صورت از خروجی توان پایدار اطمینان خواهد داشت. در صورتی که موتور خودرو لرزشی بیش از حد تولید کند، نشان از بریدن میل لنگ دارد.

احتراق ناقص سیلندر

در صورتی که قطعه میل لنگ آسیب دیده باشد، نمی‌تواند داده‌های دقیق را به سیلندر منتقل کند؛ چرا که سیلندر به طور کامل داده‌های لازم را جهت رساندن جرقه به محفظه احتراق مناسب دریافت نخواهد کرد. در نتیجه می‌توان ذکر کرد که سیلندر از کار افتاده و خودرو قدرت خود را از دست خواهد داد. توجه داشته باشید که خرابی میل لنگ یک مشکل بزرگ بوده که حتی آسیب جزئی به این قطعه امکان دارد مشکلات بسیاری را به همراه داشته باشد. خراش‌هایی بر روی اجزای دیگری همچون ژورنال یاتاقان اصلی را می‌توانید توسط روکش انجام دهید و یاتاقان‌های بزرگتر را نصب کرده تا مواد برداشته شده از روی این قطعه جبران شود. در صورتی که آسیب وارد شده به میل لنگ به صورت کامل نتوان تصحیح کرد، باید سعی کنید قطعه جدید را نصب کنید.

بیشتر بخوانید: تسمه تایم چیست و چگونه کار می‌کند؟

علت بریدن میل لنگ 

1: یاتاقان زدن 

بین شاتون و میل ‌لنگ یاتاقان‌هایی قرار دارد. این یاتاقان‌ها دو تیکه می‌باشند که به نام یاتاقان‌های لغزشی معروف هستند. یاتاقان‌ها لایه‌های نازک به ضخامت 1.3 میلی متر از جنس فولاد هستند. یاتاقان دارای روکش از جنس بابیت است. بابیت یک فلز نرم است که روی میل‌لنگ قرار میگیرد و از سوختن میل لنگ و خط افتادن آن جلوگیری می‌کند. به مروز زمان با فرسوده شدن یاتاقان، این لایه بابیت سائیده شده و از بین می‌رود و قسمت فولادی یاتاقان مستقیما در تماس با میل لنگ قرار می‌گیرد. در نتیجه سطح میل لنگ در تماس مستقیم با فولاد سائیده شده و بر روی آن خط و خش ایجاد می‌‌شود و به مرور صدای تق تق از موتور خودرو شنیده به گوش می‌رسد. که اصطلاحا به این وضعیت یاتاقان زدن می‌گویند که یکی از علت‌های بریدن میل لنگ همین امر است.

برای رفع این ایراد نیاز است تا موتور خودرو باز و اقدام به تراش میل لنگ و یا تعویض آن کرد. در ویدئو زیر در مورد یاتاقان و نقش آن در میل لنگ توضیح داده شده است، پیشنهاد می‌کنیم ببینید.

2: تعویض دیر به دیر فیلتر روغن 

در صورتی که فیلتر روغن به موقع تعویض نشود باعث انتقال روغن تصفیه نشده انتقال پیدا بکند به مدار و در نتیجه باعث ایجاد خراش در روی شافت شود. زمان یکه روغن توسط اویل پمپ، پمپ می‌شود. ایتدا وارد فیلتر می‌شود تا تصفیه شود. بعد از اینکه تصفیه شد وارد کانال اصلی می‌شود و منشعب می‌شود به یاتاقان ها. حالا اگر روغن تصفیه نشده به این قسمت‌ها پمپاژ شود یعنی روغن با ذرات خارجی مستقیما در بین یاتاقان و میل لنگ قرار می‌گیرد. وجود این ذرات باعث سائیدگی و خط برداشتن محورهای ثابت و متحرک شافت می‌شود. لذا برای جلوگیری از چنین مشکلی  باید نسبت به تعویض به موقع فیلتر روغن اقدام کرد.

3: تاب برداشتن میل لنگ 

محورهای ثابت در میل لنگ باید در یک خط و راستا قرار داشته باشند. هر گاه در این خط و راستا انحنایی ایجاد شود و به شکل قوس در بیاید، نشان از این دارد که میل لنگ دیگر قابل استفاده نیست و در صورتی که تعویض نشود باعث بریدن میل لنگ خواهد شد. البته در برخی اوقات این تاب گرفته می‌شود که در 99 درصد مواقع این تاب‌گیری درست انجام نمی‌شود و در دورهای بالا موتور دچار لرزش شده و ممکن است به بریدن شاتون نیز منجر شود.

خرید ضد یخ ایساکو

میزان تراش میل ‌لنگ

در اثر کار کردن زیاد و یا روغن‌کاری غیر صحیح، محورهای ثابت و متحرک میل لنگ فرسوده می‌شوند. هر چند که یاتاقان‌ها وظیفه دارند از فرسودگی و سایش میل‌لنگ جلوگیری کنند، اما در اثر برخی شرایط نامناسب میل‌لنگ معیوب می‌شود؛ در چنین شرایطی برای تعمیر آن، میل‌لنگ را تراش می‌دهند و از یاتاقان ضخیم‌تر با قطر کوچک‌تر به نام اندرسایز استفاده می‌کنند.

میزان تراش میل‌لنگ معمولا 4 بار است که با هر تراش میل‌لنگ 25 صدم میل‌متر از قطر محور آن کاسته می‌شود؛ در نتیجه پس از تراش چهارم، قطر محور یک میلی‌متر کوچک خواهد شد. اگر میزان تراش آن به 1 میلی‌متر رسید از یاتاقان‌ مخصوص به آن استفاده می‌شود. برای حفظ استهکام میل‌لنگ، تعداد تراش و میزان آن در کاتالوگ هر خودرویی توصیه شده است. به عنوان مثال، در یک سری از خودروها بیش از 3 بار تراش برای میل‌لنگ توصیه نمی‌شود، یا در یک موتور دیگر، مقدار تراش اول، 0.3 میلی‌متر و تراش دوم آن که آخرین تراش آن نیز باید باشد، 0.5 میلی متر ذکر شده است.

به زبان ساده‌تر، وقتی میل لنگ یاتاقان زد، اگر میزان خط و خش روی آن کم و عمیق نباشد به منظور رفع خط و خش‌های ایجاد شده روی میل لنگ این قطعه را با دستگاه میل لنگ تراش، تراش می‌دهند. میزان تراش میل لنگ بستگی به نوع خودرو دارد. اگر اتومبیل تولید اروپا و یا آسیا باشد میل لنگ 4 بار تراشیده می‌شود. یعنی در ابتدا که حالت صفر دارد، در مرحله اول 25صدم میلی متر، مرحله بعدی 50 صدم، مرحله سوم 75صدم و در مرحله آخر یک میلی متر که به اصطلاح 100 گفته می‌شود از قطر میل لنگ تراشیده می‌شود. چنانچه خطوط ایجاد شده روی قطعه بسیار عمیق و بیشتر از 1 میلی متر باشد، میل‌لنگ باید تعویض شود.

بیشتر بخوانید: ترموستات ماشین چیست و چگونه کار می‌کند؟

میل لنگ 25 یعنی چه؟

طبق توضیحاتی که در بالا بدان اشاره شد؛ میل لنگ 25 یعنی، این قطعه در یک مرحله و به میزان 25صدم میلی متر تراش خورده است. اگر میزان خراش‌ و آسیب‌های وارده بر این قطعه جزیی و ناچیز باشد، این قطعه به اندازه 25 صدم تراش بر می‌دارد تا سطح آن صاف شود؛ اما اگر میزان خط و خش روی آن زیاد و عمیق باشد هنگام تعمیر بیشتر از 25 صدم تراش خواهد خورد.

منظور از میل لنگ استاندارد چیست؟

میل‌لنگ استاندارد را با علامت (STD) می‌شناسند؛ اما منظور از میل‌لنگ استاندارد چیست؟ قطعه‌ای که کاملا آکبند و از کارخانه تولید و روانه بازار شده و اصلا تراش نخورده است را میل لنگ استاندارد می‌گویند.

جمع‌بندی

در این مقاله با قطعه‌ای به نام میل‌لنگ آشنا شدیم و دانستیم میل لنگ چیست، چه وظایفی در موتور خودرو ایفا می‌کند و در صورتی که دچار عیب شود چگونه تعمیر و یا تعویض می‌شود. برای افزایش طول مفید این قطعه روغن‌کاری به موقع و استفاده از روغن موتور با کیفیت و استاندارد بسیار مهم است. هر چقدر کیفیت روغن به کار برده شده در خودرویتان بالا باشد، تمام قطعات متحرک موتور خودرو عمر طولانی خواهند داشت؛ لذا به موقع نسبت به تعویض روغن خودرویتان با یک محصول با کیفیت اقدام کنید. برای دارندگان محصولات ایران‌خودرو پیشنهاد می‌شود حتما روغن موتور ایساکو بخرند.

خرید روغن موتور ایساکو