تسمه تایم چیست و چگونه کار می‌کند؟

تسمه تایم چیست؟

تسمه تایم یکی از قطعات مهم در موتورهای احتراق داخلی است. وظیفه تسمه تایمینگ، هماهنگ کردن چرخش میل لنگ و میل بادامک است و اگر هر دو به درستی و همگام حرکت کنند، پیستون‌ها و سوپاپ‌های خودرو نیز به درستی کار خواهند کرد.  البته این قطعه نقش مهمی در سیستم کولر ماشین، پمپ هیدرولیک و دینام خودرو نیز دارد. همچنین تمامی قطعات برقی خودرو نیز به نحوی با تسمه تایم ارتباط دارند.

میل بادامک در موتور خودرو اجازه ورود و خروج سوخت و هوا به موتور را می‌دهد، در حالی که میل لنگ باعث حرکت پیستون‌ها به طور هم‌زمان به سمت بالا و پایین می‌شود. بسیار مهم است که حرکت این قطعات با هم در هماهنگی کامل باشد لذا استفاده از تسمه تایم ضامن حرکت میل سوپاپ و میل لنگ در یک راستا خواهد بود.

تسمه تایم چگونه کار می‌کند؟

در یک موتور احتراق چهار زمانه، هر سیلندر دارای سوپاپ‌های ورودی است که باز می‌شوند تا هوا و سوخت وارد محفظه احتراق شوند. هنگامی که مقدار مناسب هوا و سوخت وارد محفظه شد، میل بادامک سوپاپ‌ها را می‌بندد و پیستون در سیلندر به سمت بالا حرکت می‌کند و مخلوط سوخت و هوا را فشرده می‌کند. سپس شمع مخلوط را مشتعل می‌کند و منفجر می‌شود و پیستون را مجبور می‌کند تا به سمت پایین سیلندر حرکت کند و میل لنگ را بچرخاند. در آن نقطه، میل بادامک باعث باز شدن سوپاپ اگزوز می‌شود و به گازهای خروجی تولید شده در انفجار اجازه می‌دهد از سیلندر خارج شوند و این فرآیند دوباره تکرار می‌شود.

تمام سوپاپ‌ها و پیستون باید در یک رقص هماهنگ با دقت حرکت کنند تا فرآیند به طور مؤثر و بدون منفجر شدن موتور انجام شود. چرخش میل لنگ از طریق تسمه تایم برای حرکت میل بادامک منتقل می‌شود.

“اگر علاقه‌مند به آموزش قطعات خودرو به صورت حرفه‌ای هستید، پیشنهاد می‌کنیم، در دوره قطعه شناسی خودرو که توسط رضا مجد (بیزینس کوچ و فعال در حوزه قطعات خودرو با 20 سال تجربه) آموزش داده شده است، حتما شرکت کنید.”

قطعات همراه با تسمه تایم

برای عملکرد بهتر تسمه از یک سری قطعات دیگر نیز استفاده شده است. یکی از این قطعات فولی است که تسمه روی آن قرار می‌گیرد تا انتقال حرکت صورت بگیرد. فولی در سر میل‌لنگ قرار می‌گیرد که به همراه میل لنگ می‌چرخد و باعث حرکت تسمه تایم می‌شود. قطعه دیگری که در کنار تسمه تایم کار میکند، تسمه سفت کن است تا تسمه از جای خود که بر روی فولی قرار گرفته است سر نخورد و چسبندگی لازم به فولی را داشته باشد.

هرزگرد نیز یکی دیگر از قطعاتی است که در کنار تسمه تایم کاربرد دارد. این قطعه به عنوان راهنمای تسمه عمل می‌کند. چون تسمه در هنگام چرخش و حرکت از محل‌های مختلف عبور می‌کند به وسیله این راهنما در مسیر خودش هدایت می‌شود.

حتما بخوانید: میل لنگ چیست، علت بریدن میل‌لنگ

اگر تسمه تایم پاره شود چه میشود!

اگر تسمه تایم پاره شود، دینام، کمپرسور و پمپ هیدرولیک هر سه از کار می‌افتند. تسمه تایم برای به حرکت در آوردن میل سوپاپ استفاده می‌شود. تسمه تایم از نوع تسمه تخت است و داخل آن دندانه دارد. علت دندانه دار بودن داخل آن نیز بدین دلیل است که تسمه نباید روی فولی به هیچ وجه سر بخورد و از جایگاه خود منحرف شود. چنانچه تسمه روی فولی سر بخورد، تایم موتور زمان‌بندی عملکرد موتور بهم می‌ریزد و در خوشبینانه‌ترین حالت موتور روشن نمی‌شود. چون زمان‌بندی و دقت ارتباط میل‌لنگ با میل سوپاپ که به واسطه‌ی تسمه تنظیم میشد، بهم می‌خورد. در برخی از خودروها اگر تسمه تایم پاره شود، اتفاق خاصی نمی‌افتد، فقط ماشین خاموش شده و دیگر روشن نمی‌شود. اما در برخی دیگر از ماشین‌ها اگر تسمه پاره شود احتمال آسیب شدید به موتور وجود دارد.

علت این امر نیز آن است که در برخی موتورها احتمال برخورد سوپاپ با پیستون وجود دارد. بدین شکل که اگر تسمه پاره شود ممکن است میل لنگ بچرخد و باعث برخورد پیستون به میل سوپاپ شود و خسارات زیادی به موتور وارد کند.

خرید تسمه تایم ایساکو

علائم خرابی تسمه تایم

اگر تسمه تایم پاره شود سوپاپ‌ها نمی‌توانند در زمان مناسب باز و بسته شود به همین دلیل با پیستون‌ها برخورد کرده و باعث آسیب جدی به موتور خودرو می‌شود که تعمیرات آن ممکن است هزینه‌های زیادی داشته باشد. مهم نیست که در موتور خودرو تسمه تایم و یا زنجیر تایم نصب شده است. اگر علائم زیر را در خودرو خود ملاحظه کردید نشان از خرابی این قطعه و تعویض آن دارد.

شنیدن صدای تیک تاک موتور

به هر گونه صداهای عجیب و غریبی که از موتور می‌آید گوش دهید. اگر تسمه خراب شده باشد صدای تیک تاک از ناحیه موتور به گوش می‌رسد. اگر این صدا را شنیدید حتماً باید به یک مکانیکی مراجعه کنید.

روشن نشدن ماشین

چند دلیل وجود دارد که ماشین شما ممکن است روشن نشود که یکی از آن‌ها ممکن است  همین پاره شدن و یا خرابی تسمه تایم باشد. تسمه تایم می‌تواند مانع استارت خوردن خودرو شود. اگر تسمه تایم فرسوده و از کار افتاده باشد ممکن است در حین رانندگی پاره شود پس اگر خودروی‌تان روشن نشد نیاز است به یک مکانیک خودرو مراجعه کنید. اگر روغن از جلوی موتور نشت کند و یا دود زیادی از اگزوز خارج شود از دیگر علائم خرابی تسمه تایم است.

خرید تسمه دینام ایساکو

زمان تعویض تسمه تایم

با توجه به اینکه تسمه تایم یک قطعه مصرفی است پیشنهاد می‌شود بعد از هر 60000 هزار کیلومتر تعویض شود. با این حال، بهترین زمان تعویض تسمه تایم برای هر صاحب خودرویی، پیروی از توصیه‌های شرکت سازنده خودرو است. هر شرکت سازنده خودرو یک فاصله زمانی سرویس برای تسمه تایم را در دفترچه راهنمای سرویس خودرو در نظر می‌گیرد و رعایت این فاصله برای جلوگیری از خرابی تسمه تایم ضروری است.

حتما بخوانید: میل بادامک چیست؟ علائم خرابی میل سوپاپ